بررسی تاثیر IT بر رقابت از طریق مدل پورتر
مدل نیروی رقابتی پورتر بهترین ساختار شناخته شده برای تحصیل رقابت پذیری سازمان ها ست . شرکت ها از این مدل برای توسعه استراتژی هایشان جهت افزایش لبه رقابتی خود استفاده می کنند .
همچنین مدل پورتر نشان می دهد چگونه فناوری اطلاعات و سیستمهای اطلاعاتی می تواند رقابت پذیری واحدهای اقتصادی را افزایش دهد . مدل پنج نیروی اصلی را که می توانند موقعیت یک واحد اقتصادی را در یک صنعت به خطر بیندارد معرفی می کند .با گذشت حدود یک دهه از تغییر ماهیت رقابت توسط اینترنت , پورتر نتیجه گرفت که به طوری فشار اینترنت در حال افزایش شدت رقابت است و تاثیرمنفی بر سود دهی شرکت ها دارد . این پنج نیرو و راههای نفوذ اینترنت به آنها به شرح زیر است :
- تهدید ورود رقبای جدید : برای اکثر واحدهای اقتصادی , اینترنت تهدید ورود رقبای جدید به بازار محصولاتشان را افزایش داده و موانع سنتی ورود به بازار مانند نیاز به عوامل فروش یا نیاز به یک محل فیزیکی برای فروش کالا یا خدمات را برداشته است . امروزه صنایع برای رقابت و فروش کالا و خدمات تنها وب سایت نیاز دارند . اینترنت مرزهای جغرافیایی را برداشته و رقبایی که از نظر جغرافیایی دور هستند را به راحتی قادر به رقابت با واحدهای اقتصادی موجود کرده است .
- قدرت چانه زنی مشتریان ( خریداران) : وب سایت ها به طور چشمگیری دسترسی خریداران به اطلاعات درباره محصولات و تامین کنندگان را افزایش داده اند . فناوری های اینترنتی به خریداران امکان خرید از تامیین کنندگان سر تا سر دنیا با صرف هزینه و زمان کمتر می دهند و به عبارت دیگر اینترنت قدرت چانه زنی مشتریان را افزایش داده است .
- تهیه محصولات یا خدمات جایگزین : جایگزینی , بزرگترین خطر تهیه کننده صنایع مبتنی بر اطلاعات است . صنایعی چون موسیقی , کتاب نرم افزار که محصولات آن قابلیت جا به جایی با اطلاعات دیجیتالی شده دارد باید به اینترنت می تواند این اطلاعات را به روش مناسب و با هزینه اندک در دسترس عموم قرار دهد .
- رقابت میان بنگاه های موجود در صنعت : در معرض دید بودن کاربردهای اینترنت روی وب سایت ها , سیستمهای اختصاصی را در حفظ اسرار دچار مشکلات بسیاری کرده است . در نتیجه بین رقبا تفاوت های اندک وجود دارد , به عبارت ساده تر وقتی من سیستم جدید رقبای خود رابه صورت بر خط می بینیم به منظور عقب نماندن از رقابت به سرعت ویژگی های سیستم جدید رقیب را به سیستم خود خواهم افزود .
- قدرت چانه زنی تامین کنندگان : فشار اینترنت بر تامین کنندگان پیچیده است. از یک سوء خریداران می توانند تامین کنندگان متفاوت و قیمت های رقابتی بیشتری را یافته و قدرت چانه زنی تامیین کنندگان را کاهش دهند و از سوی دیگر شرکت ها از اینترنت جهت یکپارچه سازی زنجیره تامین استفاده می کنند.